Za pięć dwunasta? Nie. Raczej wybiła dwunasta. Podczas używania wody dyscyplina jest więcej niż pożądana, i to już od momentu, gdy tylko zamierzasz odkręcić kran. W branży sanitarnej istnieje już wiele dobrych pomysłów na oszczędzanie zasobów. Ale można jeszcze więcej. O wiele więcej.
Przekład tekstu: Barbara Jahn
Odrobina osobistej odpowiedzialności: dzięki inteligentnym narzędziom do choreografii
wodnych Dornbracht oddaje decyzję w ręce użytkownika. © Dornbracht
Nasz świat stoi przed wielkimi wyzwaniami. Ogólnie rzecz biorąc, być może przed największą próbą, jaka kiedykolwiek miała miejsce. Korona wirus to tylko najświeższy przykład tego, jak sytuacja może się w mgnieniu oka wymknąć spod kontroli, gdy z chwili na chwilę dochodzi to takich zmian, że wszystko przestaje działać. Trzeba fundamentalnie przemyśleć wiele obszarów życia: stale rosnąca populacja na świecie i postępująca urbanizacja stawiają ludzi w obliczu problemów z przestrzenią, postępujące zmiany klimatyczne powodują upadek od wieków sprawdzonych systemów gospodarczych i ekosystemów, przepaść społeczna zamiast się zmniejszać, pogłębia się. Ale piękne w tym wszystkim jest to, że każdy może wnieść tu swój własny wkład.
Niewidoczna efektywność: technologia Eco-Smart firmy Hansgrohe pozwala zaoszczędzić do 60% wody dzięki dodatkowi powietrza. © Hansgrohe
Globalnym, wspólnym projektem ludzkości musi być ochrona zasobów wody. Jak długo jeszcze będzie dostępna? Zegar tyka. Kiedy rzeki przestaną nieść wodę z powodu częstych susz oraz braku opadów deszczu i śniegu, skończy się również cenna energia wodna. Czy alternatywą będą wówczas lasy turbin wiatrowych i całe obszary lądu pełne ogniw słonecznych, bo będziemy mieć więcej słońca i wiatru, niż faktycznie chcemy? Scenariusz grozy – przynajmniej dla wielu. W branży sanitarnej już od wielu lat są dobre i przede wszystkim dające się zrealizować pomysły, które mogą ograniczyć zużycie wody w codziennym życiu.
W ofertach producentów już dawno pojawiły się przyciski oszczędzania wody do spłuczek toaletowych i armatury, które dają ten sam efekt działania wody przy niższym natężeniu przepływu. Ale to tylko część historii. Często problemem jest to, że użytkownicy nie korzystają z tych narzędzi we właściwy sposób. Jak często w toalecie po załatwieniu „drobnej sprawy” wciskany jest duży przycisk a nie mały? Jak często puszczamy wodę podczas golenia i mycia zębów? Nic z tego nie jest po myśli wynalazcy. Tutaj producenci i konsumenci muszą nauczyć się mówić jednym językiem.
Dwa w jednym: w W+W firmy Roca woda z umywalki jest zbierana do spłukiwania toalety
© Roca
Dobrze, że nadal pracuje się nad rozwojem produktów oszczędzających wodę. Jednocześnie stawiane są nowe wyzwania przed architektami, aby również oni przemyśleli odpowiednie rozwiązania. Jednym z nich jest instalacja systemów szarej wody, która powinna być obowiązkowa przy budowie budynku. W końcu doposażenie każdego budynku w system szarej wody, czyli w drugi system odprowadzania wody, w którym ścieki ze zmywarek, pralek i umywalek są zbierane, filtrowane i na koniec ponownie wykorzystywane, to duży wysiłek – również finansowy. Ponieważ takie działania są raczej mało prawdopodobne, tym ważniejsze byłoby podjęcie przynajmniej małych kroków w tym kierunku. Albo zbieramy wodę deszczową – jak to miało miejsce przed wiekami – albo podejmujemy trud i przechowujemy wodę, aby móc ją ponownie wykorzystać, gdy będzie potrzebna. Albo można to też rozwiązać w nowoczesny sposób. I wcale nie jest to niedorzeczne, bo mogłoby być przeciwko zbieraniu wody, która posłuży rano do mycia twarzy, a potem do spłukania toalety?
Można też bez: bezwodne pisuary, takie jak te niezwykłe produkty Senza Aqua, wnoszą cenny wkład w oszczędzanie wody.
© Senza Aqua
Toalety w takiej formie mają największy potencjał oszczędzania wody. Pisuary bezwodne to pierwszy krok, aby nie marnować cennej wody pitnej na spłukiwanie toalet. Ale są też zupełnie inne, wizjonerskie koncepcje, które mogą stworzyć coś wyjątkowego nawet z tego, co ludzie pozostawili po sobie, takie jak toaleta „save!” – innowacyjna toaleta z funkcją separacji zanieczyszczeń, która została opracowana po latach badań prowadzonych przez szwajcarski Eawag, instytut badań nad wodą, będący działem Politechniki Federalnej w Zurychu (ETH), pod kierownictwem inżynier środowiska Tove Larsen dla Fundacji Billa i Melindy Gatesów. Autorami projektu i opracowania produktu „łapacza moczu” jest wiedeńskie trio projektantów EOOS. Toaleta z funkcją separacji zanieczyszczeń umożliwia łatwe zbieranie moczu i zapobiega powstawaniu dywanów alg na obszarach przybrzeżnych i niszczeniu natury w wyniku uwalniania cennych surowców zawartych w ściekach. Główny element, czyli łapacz moczu, umożliwia niepozorne oddzielenie moczu od własnego strumienia ścieków w celu wytworzenia z niego nawozu.
Więcej niż toaleta: toaleta z funkcją oddzielania moczu save! firmy Laufen przyczynia się do ochrony rzek i mórz. © EOOS
Obecnie koncepcja save! jest na tyle dojrzała, że spełnia najnowsze standardy przemysłowe i pasywnie oddziela mocz od fekaliów i wody z płukania, dzięki czemu można go szybko, łatwo i biologicznie przetwarzać za pomocą ukrytych systemów, takich jak Vuna, projekt uboczny firmy Eawag. Substancje odżywcze można odzyskiwać w procesach stabilizacji biologicznej, filtracji węglem aktywnym i odparowywania, które przekształcają mocz oddzielony w toalecie w koncentrat nawozowy Aurin. Nawóz uzyskał dopuszczenie szwajcarskiego Federalnego Urzędu ds. Rolnictwa dla wszystkich roślin. To, co początkowo było tylko rewolucją, weszło już do produkcji seryjnej. Tove Larsen, specjalistka ds. gospodarki wodnej w miastach, mówi: „Separacja ścieków jest szczególnie ważna dla szybko rozwijających się metropolii, aby zapobiec katastrofalnemu zanieczyszczeniu rzek i oceanów. Save! stanowi przełom w skutecznej i higienicznej separacji ścieków. Jest więc wreszcie rozwiązanie sanitarne na XXI wiek.”