A@W Newsletter

Zmiana przeznaczenia historycznych miejsc w miastach to aktualny trend w architekturze, a projekt w Gandawie stanowi doskonały przykład przekształcenia słynnych koszar Leopolda. Prace rozpoczęły się w 2019 r., aby zmienić przeznaczenie tej przestrzeni na mieszany system mieszkalnictwa, aktywnego życia i doświadczania. Zasiedlanie przez różnych użytkowników rozpoczęło się w marcu 2023 roku.

Na terenie projektu znajduje się szereg budynków, w tym lokale mieszkalne, hotel, kilka kamienic i nowy budynek administracji regionu. Sercem układu jest zielony dziedziniec, a dawny plac defilad został przekształcony w miejski park sąsiedzki, dostępny z okolicznych ulic.

Główny plan został opracowany przez biura architektoniczne B2Ai Architects, 360 Architects i Sergison Bates Architects. Współpracowały one z DELVA Landscape Architects (dla prywatnych ogrodów) i Buro landschap (dla dziedzińca), podczas gdy rozwój projektu został podjęty przez Ciril, Matexi i Democo.

Teren składa się z mieszanki budynków otaczających zieleń. To jest budynek B, przekształcony na mieszkania, widziany z wewnętrznego parku.

Centralne zatopione patio

Aby uzyskać dalszy wgląd w projekt, skontaktowaliśmy się z architektami B2Ai, którzy nie tylko przyczynili się do powstania projektu architektonicznego, ale byli również odpowiedzialni za aranżację wnętrz części wspólnych. Starszy architekt projektu Sandra Ghesquiere mówi więcej na temat tej znaczącej interwencji w tkankę miejską Gandawy.

"W 2015 roku zostaliśmy poproszeni przez Departament Budownictwa Prowincji Flandrii Wschodniej o przedstawienie projektu, który odzwierciedlałby przyszłościową wizję istotnych funkcji miejskich, takich jak życie wielopokoleniowe, tereny zielone, sfera kulturalna miasta i zrównoważona turystyka. Nasz wspólny projekt, obejmujący centralne, zatopione patio, został wybrany przez klienta jako główny punkt tego skondensowanego ośrodka miejskiego, w którym każda funkcja będzie uzupełniać inne przez kolejne pokolenia. Dawne zamknięte koszary będą teraz funkcjonować jako otwarty ratusz i nowe centrum miasta" - wyjaśnia.

Nowe wejście w ścianie obwodowej, część tylna.

Koszary Leopolda szczycą się bogatą historią, która została skrupulatnie uwzględniona przy ich przebudowie. Pochodzące z początku XIX wieku baraki były początkowo częścią holenderskiej cytadeli wzniesionej w celu obrony Gandawy przed wojskami Napoleona. Później cytadela została zastąpiona rozległym parkiem Citadelpark, w którym obecnie mieszczą się różne instytucje kulturalne, w tym między innymi Muzeum Sztuk Pięknych.

Same koszary, zaprojektowane przez architektów Modeste de Noyette i Otto Geerlinga w latach 1890-1905, pomieściły około 1300 wojskowych na ponad 2 hektarach powierzchni i były znane ze swojego romantycznego, eklektycznego stylu.

Tygiel funkcji miejskich

"Cały obiekt został wpisany do rejestru zabytków architektury, ale pilnie potrzebował nowego, zrównoważonego przeznaczenia. Taka twierdza obronna musiała zostać przekształcona w zachęcające miejsce spotkań dla wszystkich, co doprowadziło nas do radykalnego przedefiniowania pierwotnej funkcji Koszar Leopolda" - kontynuuje Ghesquiere. "Efektem jest tygiel funkcji miejskich".

We wnętrzach zachowano stare, charakterystyczne elementy (tutaj zdjęcie w klatce schodowej budynku B). Uwzględniono istniejące spiczaste łuki, żeliwne klatki schodowe i łukowe sklepienia.

"Patrząc na założenie, od razu można zauważyć przekształcenie niegdyś zamkniętego kompleksu wojskowego w otwartą przestrzeń dostępną ze wszystkich stron. Oprócz dawnego głównego wejścia na Plac Defilad (strona hotelowa), mur obwodowy zostanie otwarty w 4 dodatkowych miejscach (strona mieszkalna), aby zapewnić dostęp do zamkniętego obszaru z okolicznych ulic. Dodatkowo od strony południowej powstanie przejście przez nowy budynek siedziby administracji samorządowej.

 Wszystkie struktury i otwarte przestrzenie są zintegrowane z życiem dzielnicy, a dawny plac został przekształcony w park społeczny, który ma sprzyjać nieformalnym i spontanicznym interakcjom.

Program mieszkaniowy obejmuje około 80 mieszkań w dwóch budynkach, z których każdy dzieli wspólny ogród z rezydencjami na parterze. Te kompaktowe domy szeregowe mają wejścia z poziomu ulicy, co wzmacnia ich połączenie z otoczeniem. Częścią projektu są również przestrzenie do pracy i życia, przedszkole i hotel butikowy.

Podejście do części wspólnych

Warto przyjrzeć się temu, w jaki sposób potraktowano wnętrza części wspólnych sprywatyzowanych budynków. Również w tym przypadku wyraźnie widać, jak wiele uwagi poświęcono oryginalnemu budynkowi, zgodnie z wymogami inżynierii pożarowej: "Staraliśmy się zachować stare, charakterystyczne elementy w budynkach, dlatego wzięliśmy pod uwagę istniejące spiczaste łuki, żeliwne klatki schodowe i łukowe sklepienia. Tam, gdzie potrzebne były nowe dodatki, powróciliśmy do naturalnych materiałów, a mianowicie drewna. Wykorzystaliśmy je zarówno do budowy schodów na najwyższym piętrze, jak i przeszklonych ościeżnic drzwi. Tak samo zostały czerwone cegły i czerwone płytki na korytarzach. Naprawiliśmy je tam, gdzie było to konieczne. Nowe oświetlenie zostało wybrane tak, aby było jak najmniej rzucające się w oczy. Obejmuje ono bardzo delikatne, czarne liniowe formy.

Zdjęcie zrobione na dziedzińcu, który ma powstać między budynkiem B a nowymi domami za murem koszar.

Wizualne połączenie z Parkiem Cytadeli

Ulica Charles de Kerckhovelaan, której powierzchnia brutto wynosi 57 600 m², może być traktowana jako "głowa" kompleksu. Wizualnie zabudowa łączy się z pobliskim parkiem. Ratusz miejski składa się z oddziałów administracyjnych, ale i kawiarni, sal konferencyjnych, usług, archiwów i parkingów o łącznej powierzchni 30 000 m², które mogą być również dostępne dla osób trzecich.

Pierwsza faza mieszkań została ukończona w marcu 2023 r., następnie w drugiej połowie 2023 r. oddano do użytku ratusz, a na połowę 2024 r. zaplanowano oddanie do użytku hotelu.

Jednostki mieszkalne zostały wyposażone w tarasy, z których roztacza się widok na centralny park, który ma powstać pomiędzy budynkami.

Wszystkie zdjęcia © Sandra Ghesquiere (B2Ai)

Przekład tekstu: Jan Hoffman