Mnogość szkła na fasadzie nadal definiuje architekturę XXI wieku. Co sprawia, że szkło staje się jeszcze piękniejsze, to jego imponujący rozmiar, osiągający długość do 20 metrów. Wydaje się jednak, że to już osiągnięcie maksimum.
Przeszklone elewacje, płynnie przechodzące w przestrzeń zewnętrzną, stały się nieodłącznym elementem współczesnej architektury. Zaczęło się to w latach 80-tych, kiedy szklane budynki pojawiały się wszędzie, zwiastując nową erę. Z biegiem czasu szyby stały się większe i większe, a wraz z nimi wyzwania. Ochrona przeciwsłoneczna, ochrona prywatności, ochrona przeciwpożarowa, regulacja temperatury, bezpieczeństwo - na liście życzeń znajduje się cała gama rozwiązań spełniających najnowsze wymagania.
.jpg)
Dom Muzyki w Budapeszcie. © Saint Gobain – Thiele / Judit Nagy
Duże przeszklenia zapewniają niepowtarzalne widoki i poczucie przestrzeni. Niezależnie od tego, czy chodzi o projekty mieszkaniowe, czy biurowe, duże powierzchnie okienne, które wpuszczają mnóstwo światła dziennego, otwierają nowe horyzonty i poszerzają perspektywę, są witane z otwartymi ramionami. Niektórzy producenci szkła wyspecjalizowali się m.in. w imponujących rozmiarach konstrukcji przesuwnych. Szkło w formacie XL, o niezwykłej wszechstronności, otwiera przed architektami nowe możliwości kreowania przestrzeni. Można je wykorzystać nie tylko do projektowania spektakularnych kopert budynków, ale także poszczególnych obszarów, takich jak wejścia do budynków, witryny sklepowe lub przeszklenia wewnętrzne. To, co je łączy, to całe spektrum światła i energii, które można efektywnie wykorzystać dzięki dużym szklanym taflom.
Zakrzywione szkło jest coraz częściej elementem nowoczesnych projektów architektonicznych. © Sedak
Cienkie szkło o grubości mniejszej niż dwa milimetry coraz częściej wysuwa się na pierwszy plan. Zakrzywienie materiału jest często stosowane w celu zmniejszenia grubości szkła i oszczędzania zasobów. Jest ono niezwykle elastyczne i może być mechanicznie formowane w różne kształty. Krzywizna w szkle pozwala na wykorzystanie efektu nośności powłoki i efektywne wymiarowanie szkła. Rozmiar nie jest już głównym celem. Według ekspertów istnieje tendencja do stosowania szkła o maksymalnej jakości i zakrzywionego zamiast jeszcze większych formatów. Jakość obróbki i przezroczystość szkła stają się coraz ważniejsze. Istnieją jednak również przeszkody do pokonania: anizotropie. Występują one podczas procesu hartowania termicznego i generalnie są prawie niemożliwe do uniknięcia. Zazwyczaj pojawiają się one jako połyskujący wzór w szkle - zjawisko fizyczne, które jest raczej niepopularne wśród architektów. Efekt ten można skutecznie wyeliminować za pomocą specjalnego procesu hartowania. Innowacji jest jednak więcej: niedawno na rynku pojawiły się pierwsze wielowymiarowo zakrzywione, termicznie hartowane tafle szkła.
Zakrzywione szkło jest uważane za bardzo wytrzymałe i odporne. © Sedak
Szkło XL to wciąż produkt niszowy. Niemniej jednak, coraz więcej architektów korzysta z tego rozwiązania, ponieważ na podstawie ukończonych projektów widzą, że się ono sprawdza. Jest jednak mało prawdopodobne, aby stało się większe niż jest to już możliwe: przy długości od 18 do 20 metrów wydaje się, że osiągnięto maksimum. Niektórzy przewidują nawet „bieg wsteczny”, trend, w którym tafle stają się nieco mniejsze, średnio o długości 13 metrów. Głównym tego powodem jest możliwość ich bardziej ekonomicznej produkcji. Ponadto realizacja jest niezwykle kosztowna, a rozmiary nie są już możliwe do demontażu w przypadku napraw, zwłaszcza gdy budynek został ukończony, a drogi dojazdowe dla ciężarówek i dźwigów zostały zdemontowane. Przeprowadzanie napraw lub rozbudowy może być wtedy problematyczne, ponieważ trudno jest przenosić i szklić tak duże szyby zespolone, których wymiary przekraczają europejską normę 6 x 3,21 metra. Wszystko to można osiągnąć tylko niebotycznych nakładach logistycznych i finansowych.
W Londynie budynek „The Shard” został wyposażony w gigantyczne szyby. © AGC Interpane
Aby umożliwić montaż i dopasowanie tych ponadwymiarowych szyb w najlepszy możliwy sposób, poszczególni producenci oferują specjalne wsparcie w wielu formach. Na przykład specjalne ciężarówki są wykorzystywane do organizowania transportu dla bardzo długich szyb, ale zalecane są również kompetentne firmy partnerskie - zwykle wyspecjalizowane firmy zajmujące się konstrukcjami szklanymi i metalowymi - które specjalizują się w obsłudze ponadgabarytowego szkła i dysponują odpowiednią flotą pojazdów ze sprzętem do podnoszenia, dźwigami, naczepami niskopodwoziowymi, urządzeniami ssącymi itp. Aby przekształcić kreatywną wizję w rzeczywistość architektoniczną, przemysł szklarski prowadzi koncepcję wielozadaniowo.
Mniejsze, a jednak wywierające duże wrażenie: tafle szkła do ośmiu metrów również robią wrażenie. © Vandaglas Eckelt
Przekład tekstu: Barbara Jahn